De sport ijshockey of ice hockey, in het Amerikaans Engels vaak gewoon: hockey, is een zeer intensieve sport. Het spel gaat zeer snel op en neer en er wordt veel fysiek contact toegestaan. Het lijkt soms wat onduidelijk wat de spelregels zijn, wat er allemaal is toegestaan en wat juist weer niet mag. Het spel gaat ook vaak zo snel dat niet goed te zien is wat er allemaal gebeurt als je regels en tactieken bij ijshockey niet zo goed kan volgen.

Het exacte ontstaan van ijshockey is net als bij veel sporten niet altijd even duidelijk omdat op meerdere plekken vaak dezelfde spelvormen ontstaan los van elkaar. Montreal Canada wordt wel vaak genoemd als het gaat om het ontstaan van ijshockey.

We gaan hier op de site de nodige uitleg geven over hoe het gespeeld wordt en we zullen de basisregels van het ijs hockey aan je uitleggen. Wij baseren de regels op de meest prestigeuse competitie, de National Hockey League (NHL) in Noord Amerika.

IJshockey wordt, zoals de naam al doet vermoeden, op een ondergrond van ijs gespeeld. Het speelveld heeft een afmeting van 60 bij 30 meter, alleen in Noord-Amerika heeft het speelveld een afwijkende afmeting namelijk 200 bij 85 feet (61 bij 26 meter). Het speelveld is verdeeld in drie gebieden met aan beide zijden een goal met een afmeting van 1,83 bij 1,23. Je hebt een verdedigingsvak waar de eigen goal in staat, er is een aanvalsvak waar de goal van de tegenstander in staat en er is een gebied tussen die vakken wat een neutraal vak wordt genoemd.

Een ijshockeywedstrijd duurt 3 x 20 minuten zuivere speeltijd. Tijdens de wedstrijd staan er van beide teams 6 spelers op het ijs. Dat zijn normaal gesproken 1 goalie 2 verdedigers en 3 aanvallers. Doordat het zo'n intensieve sport is mag er de gehele wedstrijd doorgewisseld worden. De goalie wordt meestal niet gewisseld.

Het spel wordt gespeeld met een puck, dit is een platte schijf van gevulkaniseerd rubber van 2,5 cm dik en een diameter van 7,5 cm. De spelers hebben een stick waarmee ze de puck verplaatsen. Doordat het een fysieke sport is zijn de spelers goed beschermd, zo hebben de spelers een helm op, hebben ze scheen- en elleboogbescherming, handschoenen en een bescherming voor borst en schouders. De goalies zijn nog beter beschermd, zij hebben een masker op dat het hele gezicht beschermt met daaronder een keelbeschermer, ze hebben beenbeschermers die bijna het hele been beschermen, daarnaast hebben ze nog een pantser voor het bovenlichaam en hebben ze 2 handschoenen waarvan 1 een vanghandschoen is en 1 een blocker om de puck tegen te houden.

Ijshockey wordt gespeeld met 6 tegen 6 spelers. Verschillende spelers hebben verschillende talenten die worden gebruikt om posities in te vullen. Bij ijshockey wordt ook veelvuldig gewisseld en zijn er speciale formatie bij een overtalsituatie of een ondertal.

De basisposities bij ijshockey zijn de volgende:

• Goalie – Dit is degene die het doel vededigd, de goalie moet een snel reactievermogen hebben.
• Linker en rechter verdediger – De verdedigers zijn de laatse linie voor het doel. Dit zijn meestal grote sterke spelers.
• Center – De center is een aanvallende speler en enigsinds de spelverdeler; de center is een complete speler moet behendig met de puck zijn, goed kunnen passen en schieten.
• Linker aanvaller – De speler die vanaf de linkerflank aanvalt.
• Rechter aanvaller – De speler die van de rechterflank aanvalt; de linker en rechter aanvallers zijn snelle behendige spelers.

De bedoeling van het ijshockeyspel is om zoveel mogelijk goals te maken en er natuurlijk zo min mogelijk tegen te krijgen. Het spel begint met een face-off. Bij een face-off staat er van beide teams een speler klaar om, als de scheidsrechter de puck in het spel brengt, de puck te veroveren. Als er een goal wordt gemaakt of een overtreding wordt begaan volgt er weer een face-off. Bij een overtreding kan de plek van de face-off verschillen, dit wordt bepaald door de plaats waar de overtreding is begaan.

Als aan het einde van de wedstrijd de stand gelijk is wordt er, tenzij in de competitieregels is afgesproken dat een wedstrijd in een gelijk spel kan eindigen, een overtime periode van 5 minuten gespeeld. Het team dat daarin scoort wint dan gelijk de wedstrijd. Mocht er dan nog geen winnaar zijn dan volgt een penalty shootout. Een shootout is een penalty serie, waarbij om de beurt één aanvaller van de ene partij tegen de goalie van de andere partij mag aanvallen. De aanvaller mag dan vanuit de middencirkel richting goal skaten en proberen te scoren.

IJshockey fouten en overtredingen

Tijdens de wedstrijd zijn er een aantal regels waar de spelers zich aan moeten houden. Als er een fout wordt gemaakt volgt er meestal een face-off, vaak dan aan de zijde van het team wat de fout heeft gemaakt.

Als er een overtreding wordt gemaakt door een speler krijgt die speler een tijdstraf van 2 of 5 minuten afhankelijk van de ernst van de overtreding en moet zijn team met een man minder spelen. Als een team een speler meer heeft dan spreekt men van een powerplay (overtal). Bij het team wat minder spelers op het ijs wordt dit uitgedrukt als shorthanded (ondertal).

Hieronder een overzicht van de meest voorkomende overtredingen en fouten in ijshockey:

• Offside – Als een speler van het aanvallende team in het aanvalsvak is als de puck daarin gespeeld wordt volgt een face-off in het neutrale vak.
• Icing – Als de puck vanuit het verdedigingsvak over de achterlijn van de tegenpartij wordt gespeeld volgt een face-off in het verdedigingvak van het team dat de puck heeft gespeeld.
• Tripping – Wanneer een speler een tegenspeler laat struikelen.
• Holding – Als een speler een tegenstander vasthoudt.
• Elbowing – Als een speler een elleboogstoot geeft aan een tegenspeler.
• Boarding – Als een speler een tegenspelers opzettelijk (onnodig) hardhandig tegen de boarding duwt.
• Slashing – Als een speler een tegenspeler met zijn stick slaat.
• Hooking – Als een speler een tegenspeler probeert af te remmen met behulp van zijn stick (haken).
• Cross checking – Als een speler met zijn stick in beide handen een tegenspeler een body check geeft.
• Interference – Als een speler een tegenspeler waar de puck naartoe wordt gespeeld tegenhoud voordat de puck bij die speler is.
• Charging – Als een speler een paar stappen of een sprong maakt voordat hij een tegenspeler een body check geeft.
• Roughing – Als een speler een tegenspeler te hard te lijf gaat.
• High sticking – Als een speler zijn stick boven de schouders heeft en van daaruit een gevaarlijke situatie ontstaat.
• Fighting – Als in een wedstrijd een vechtpartij ontstaat waarbij meerder klappen vallen.

De meeste overtredingen worden bestraft met een tijdstraf van 2 minuten. Er volgt een tijdstraf van 5 minuten als er in de actie de intentie is om een tegenstander te blesseren.

Ijshockey is een dynamische sport en heeft een aantal belangrijke technische uitdagingen. Kies je voor een sport als ijshockey dan zul je het schaatsen op hockey skates goed eigen moeten maken want wendbaarheid en snelheid op het ijs is cruciaal.

Vanuit een goede schaatsbasis is de techniek met de stick en de finesse bij het schieten en scoren in het kleine doeltje belangrijk. Ook het samenspel, positionering en het afstoppen van tegenstanders hoort er allemaal bij.

Het is jammer dat in Nederland het ijshockey zich niet kan meten met de wereldtop. Nederland ontbreekt bijna altijd bij de toplanden tijdens een WK. Eén keer heeft Nederland meegedaan tijdens de olympische spelen, dat was in 1980, mede gelukt doordat er slim gebruik werd gemaakt van geemigreerde Nederlanders die in Canada woonden. Met een 9e plek uit 12 deelnemers was er echter geen medaille. In de periode daarna liet Nederland nog wel eens van zich horen aan de hand van Nederlands beste ijshockey speler tot op heden Tonny Collard. Maar ook deze geboren Utrechter kreeg uiteindelijk ijshockey in Nederland nooit veel groter dan het was.